اولين کار مهم فضلالله زاهدي تصفيه ادارات دولتي از نيروهاي مخالف بود. هر چند کاري طولاني بود ولي از مهمترين آنها به حساب ميآمد. پس از آن تجديد رابطه با انگليس و فروش نفت.
شاه روزي چند پس از کودتا چون فاتحي بزرگ به ايران بازگشت و بر تخت سلطنت تکيه زد. هر چند حضور مرد نيرومندي چون زاهدي کام شاه را تلخ ميکرد ولي چارهاي جز پذيرش وي نبود چه آن که زاهدي تاجبخش بود و گريزي از آن نبود. ولي دو سال بيشتر طول نکشيد که زاهدي که پاي از گليم درازتر کرده بود به شکل محترمانهاي به اروپا تبعيد شد و شاه به تنهايي سلطنت کرد. بعدها اردشير زاهدي به پاس تلاشهاي پدرش داماد شاه شد و شهناز پهلوي به همسري وي درآمد. پس از کودتا شاه براي اولين بار طعم سلطنت مطلقه را چشيد که تا سال 57 دوام آورد.
|
|
|
|
|
|
ع]
|
]
|
|
درگيريهاي شهري
|
ميدان توپخانه در دستان کودتاچيان
|
ميدان توپخانه
|
|
|
|
|
|
|
ـ
|
]
|
|
اشغال ساختمان شهرداري در ميدان توپخانه
|
ميدان توپخانه
|
اشغال فرستنده راديو
|
|
|
|
|
|
|
|
0
|
|
استقرار نظاميان در شهر
|
پرتره قيامکنندگان 28 مرداد!
|
نعمتاله نصيري پاداش ميگيرد
|
|
|
|
|
|
|
1
|
]
|
ـ
|
شعبان جعفري معروف به شعبان بي مخ که ادعا ميکرد از عوامل اصلي کودتاست
|
زاهدي و تشکيل کابينه کودتا در باشگاه افسران
|
اولين مصاحبه مطبوعاتي شاه پس از بازگشت از رم ـ سعدآباد
|
|
|
|
|
|
|
|
|
[
|
کاخ سعدآباد
|
کاخ سعدآباد ـ اعتماد به نفس شاهانه کاملاً مشهود است
|
افسران شرکتکننده در کودتا؛ اسکندر آزموده، محمدعلي روحاني، اکبر زند، عبدالعلي پورمنصور، نعمتالله نصيري
|
|
|
|
|
|
|
|
ـ
|
|
ايامي چند پس از کودتا؛ شاه در کنار نعمتالله نصيري
|
تقدير محمدرضا پهلوي از افسران شرکت کننده در کودتا؛ اسکندر آزموده، عباس ايزدنيا، پرويز خسرواني
|
فضل اله زاهدي و عدهاي از همکاران وي در کودتا؛ الوالفتح آتاباي، نادر باتمانقليچ، جهانگير بزرگمهر، سليمان بهبودي، محمد خاتم، اردشير زاهدي، علي اکبر شعري، عباس فرزانگان، هدايت گيلانشاه، مصطفي مقدم، نعمتالله نصيري، رحيم هيراد
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
مهماني شام در محفل فضلالله زاهدي
|
فضلالله زاهدي در کنار مظفر بقايي مليگراي سابق!
|
بدون شرح
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
سرلشکر فضلالله زاهدي به اتفاق نادر باتمانقليچ، علي اميني وزير دارايي و عبدالله انتظام وزير خارجه
|
تاجبخش در کنار تاجدار!
|
صحنهاي از گراميداشت سالگرد کودتای 28 مرداد در ميدان مخبرالدوله
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
فضلالله زاهدي در سالگرد کودتا
|
خيابان نادري و عبور کارناوال جشنهاي کودتاي 28 مرداد
|
کارناوال کودتاي 28 مرداد در کنار سفارت انگليس
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
تا سال 57 سالگرد کودتاي 28 مرداد جزو جشنهاي ملي شاهنشاهي به حساب ميآمد.
|
توطئهاي که از ماهها قبل در کميته مشترک سازمانهاي جاسوسي انگليس و آمريکا چيده شده بود و به کمک عوامل داخلي مهيا گرديد آغاز شد. هر چند در مرحله اول در 25 مرداد شبه کودتاي نصيري و دستگيري مصدق به سرانجامي نرسيد ولي فرصت اندک سه روزۀ بعد مجدداً این آمادگي را براي آن سازمانها فراهم کرد که مرحله دوم کودتا را انجام دهند.
در اين مرحله فقط استفاده از نيروي نظامي مد نظر نبود. بسيج بيکاران و لاتها و گردن کلفتهاي تهران ـ که بعدها شعبان بي مخ نماد آنان شد ــ که در دستههاي مختلفي شکل ميگرفتند از اصليترين اين آمادگيها بود. سپس هماهنگي با برخي يگانهاي ارتش و پليس که ظاهراًً طرفدار مصدق بودند انجام يافت که به اين راهپيمايان چماق به دست ملحق ميشدند. مهمترين حربه بعدي که شايد اصليترين آن هم بود تهيه جنگ رواني براي کشاندن مردم بي طرف به ميدان بود. ترساندن مردم با انتشار شايعه حکومت کمونيستها شايد مهمترين اين ترفندها بود که نتیجه هم داد. اين عوامل چنان مؤثر افتادند که حتي معتقدين به دولت ملي مصدق نيز نتوانستند به موقع مهياي پيکار با اين گروههاي گردن کلفت شوند. شايد دست کم گرفتن مخالفين نيز به اين امر افزوده بود. ولي هر چه بود حالت بهت طرفداران دولت تا چند روز گريبانشان را گرفته بود. صبح 28 مرداد 32 خورشيد از غرب طلوع کرده بود و در، بر پاشنه حکومت مصدق نميگشت.
دستههاي چماق به دست خطرناک و لات راهپيمايي جنونآميز خود را به سمت کاخ نخستوزير و خانه مصدق شروع کردند. در عرض چند ساعت مراکز مهم و از جمله راديو به اشغال کودتاچيان درآمد. هرچه روزنامه مخالف و ساختمان احزاب مخالف سلطنت بود در آتش خشم اوباش سوزانده شد. هنگامي که يگانهاي ارتش که براي محافظت شهر گمارده شده بودند به عوامل اوباش پيوستند تا غروب، ديگر نه نشاني از مصدق ماند و نه از کابينهاش. عاملي نوظهور به نام زاهدي بر مسند نخستوزيري نشسته بود. شاه که فراري بود تحتالشعاع اين تاجبخش قرار گرفت. از اين روز به بعد تاجبخش همه کاره بود. هر چند دو سال نکشيد که زاهدي به تبعيدي ناخواسته و محترمانه به اروپا رفت ولي اين کودتا ضامن بقاي 25 ساله شاه شد.
در اين شماره بهارستان و شماره آينده به تعدادي از تصاوير به جاي مانده از کودتاي 28 مرداد پرداختهايم. تصاويري از تظاهرات ملّيون و تودهايها قبل از کودتا، تظاهرات چماق به دستان روز کودتا و در نهايت تصاوير عوامل کودتا و سرمستي آنان در رأس حکومت.
|
|
|
|
|
|
ميدان توپخانه؛ تظاهرات اعضاي حزب توده و سنديکاي کارگري در حمايت از دکتر مصدق
|
ميدان توپخانه
|
ميدان توپخانه
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
تظاهرات سنديکاهاي کارگري
|
تظاهرات ملّيون و نيروي سوم در حمايت از مصدق
|
ميدان توپخانه
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
خيابان نادري (جمهوري)
|
خيابان شاپور، پارک شهر
|
تظاهرات تودهايها در خيابان شاپور
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ميدان توپخانه، پس از 25 مرداد 32، اجتماع جهت سرنگوني مجسمه ميدان
|
ميدان توپخانه
|
اجتماع قبل از کودتاي 28 مرداد
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
حرکت اوباش با اتوبوس به سوي کاخ نخستوزيري (28 مرداد)
|
پيوستن يگانهاي ارتش مستقر در خيابانها به چماق به دستان
|
ارتش در کنار کودتاچیان 28 مرداد
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
عربدهکشي يکي از لاتهاي شعبان بي مخ؛ شعبان بي مخ در صحنه حضور دارد
|
اشغال اماکن دولتي
|
نتيجه اشغال اماکن از سوي الوات
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
درگيريهاي خياباني
|
شناسايي اماکن به وسيله چماق به دستان جهت چپاول آنها
|
انهدام روزنامه باختر امروز و عکس يادگاري
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
خيابان نادري
|
خيابان کاخ
|
تقاطع نادري و فردوسي در کنار سفارت انگليس
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
چماق به دستان از چند سو به هم ميپيوندند
|
|
Laisser un commentaire